Çelik Mukavemeti Hakkında
Çelik deyince aklımıza oldukça standart bir materyal geliyor belki de. Çeliğin kuvvetinin belki de sadece çeliğin kalınlığına dayalı olduğunu da düşünüyor olabiliriz. Kalınlık bir kriterdir tabii ki ancak tek başına bir anlam ifade etmez.
Çeliğin kuvvet dayanımı, standart bazı testlerin malzemeye uygulanması sonucunda ortaya çıkan mekanik değerler (mekanik özellikler) ile tespit edilir. Çelik boru üretimi için de malzemenin mekanik özellikleri hayati öneme sahiptir. Bir borunun kullanım amacına bağlı olarak doğru çelik malzemesi boru hammaddesi olarak seçilmelidir. Örneğin çelik konstrüksiyonlarda boruların kaldıracağı yüke bağlı olarak boru ebatları yanında malzemenin özellikleri de net olarak tanımlanmalıdır.
Bu testler sonucunda kritik olan 3 değere ulaşılır.
-
Akma Dayanımı – Akma Mukavemeti – Yield Strength
Çekme deneyinde malzemeye uygulanan kuvvet, bir noktadan sonra malzemeyi elastik halden çıkarıp kalıcı deformasyona yol açar. Bu noktaya akma sınırı denir. Akma sınırı aşılmadan kuvvet kaldırılırsa malzeme tekrar eski haline döner. Bu noktada ölçülen kuvvet bize çeliğin akma dayanımını gösterir. Newton / milimetrekare (N/mm2) birimi ile gösterilir.
-
Çekme Mukavemeti – Çekme Dayanımı – Çekme Gerilmesi – Tensile Strength
Çekme deneyinde malzeme, bir süre uzadıktan sonra kopar. Koptuğu andaki gerilme değeri maksimum çekme gerilmesi değeridir. Newton / milimetrekare (N/mm2) birimi ile gösterilir.
-
Kopma Uzaması – Elongation
Çekme numunesinin boyunda meydana gelen en yüksek kalıcı uzama oranı olarak tanımlanır. Yüzde (%) olarak gösterilir.